Wola Bystrzycka i okolice - stare fotografie: lipca 2015

Maria Marcjanna Aleksandra Babska Sienkiewicz

Córka Karola Babskiego i Zofii z Dmochowskich,

urodzona 5 listopada 1863 r. w Burcu (Zofia Dmochowska była cioteczną siostrą Henryka Sienkiewicza).

Jak Maria Babska została żoną Henryka Sienkiewicza...

Maria Babska sama oświadczyła się swojemu wujowi Henrykowi Sienkiewiczowi, miała wtedy 23 lata. Sienkiewicz obiecał jej ślub, ale szybko z obietnicy się wycofał. Stwierdził, że Marii nie kocha, a ona widzi w nim bardziej sławnego pisarza niż mężczyznę. Z pomocą Henrykowi przyszedł jego znajomy z uzdrowiska Kaltenleutgeben, doktor Winternitz, który „zdiagnozował” u niego rozstrój nerwowy. Rozstrój owy wykorzystał Sienkiewicz do zerwania obietnicy małżeństwa, stwierdził, że tak rozpaczliwy stan zdrowia stawia go w sytuacji bez wyjścia. Napisał zatem do Babskiej, że nie pozostaje mu nic innego jak tylko zrzec się Marii i tej szczęśliwej przyszłości, którą sobie z nią obiecywał. Prawdopodobnie Henryk nie chciał się z nikim wiązać, w końcu niewiele czasu upłynęło od śmierci jego pierwszej żony. Mówiło się również, że wpływ na jego decyzję miała siostra pierwszej żony, która owdowiałemu Sienkiewiczowi pomagała w wychowaniu dzieci.

Odrzucona Maria wstąpiła w 1886 roku do Zgromadzenia Panien Kanoniczek w Warszawie, ale kilkanaście lat później, a dokładnie 5 maja 1904 roku związek Marii i Henryka stał się faktem. Potajemnie i niespodziewanie 58-letni Henryk i 42- letnia Maria wzięli ślub. Miał on miejsce w Warszawie w Kościele Przemienienia Pańskiego. Znajomi Sienkiewicza krytykując decyzję o ślubie uznali, że Henryk potrzebował na stare lata dobrej gospodyni, pielęgniarki i partnerki do gry w karty. Wysłali mu też ironiczny telegram: „Obyś był taki męski jak ona babska”. Małżeństwo jednak było udane. Marię pokochały dzieci Sienkiewicza, polubili ją w końcu i jego znajomi. Sienkiewicz nie afiszował się z małżonką i zarzucano mu, że nie zabrał jej na uroczystość wręczenia Nagrody Nobla – jednak pisarz obecnością żony nie chciał przypominać o skandalu związanym z poprzednią żoną Marynuszką.

Sienkiewiczowie mieszkali w Oblęgorku. Maria, nazywana przez męża „Markiem”, bardzo dbała o dworek. Dom ich rozkwitł życiem rodzinnym i towarzyskim. Kiedy latem 1910 r. pisarz leczył się z malarii, Oblęgorek stał się jego uzdrowiskiem. Sienkiewicz zachwycał się całą miejscowością jak i samym obejściem dworku: „ (…) kwiatów, a zwłaszcza drzewek różanych, jest mnóstwo, więc nie tylko płuca oddychają, ale i oczy mają na co popatrzeć”.

Maria Babska Sienkiewicz

(źródło: internet)

W 1914 r. Sienkiewicz opuścił swoją posiadłość na zawsze. W sporządzonym dziewięć lat przed śmiercią testamencie oddał Oblęgorek w zarządzanie żonie Marii – do momentu, w którym zechce go objąć jego syn Henryk Józef Sienkiewicz. Z czasem rodzina pisarza przekazała pałac na muzeum Sienkiewicza. Zostało ono otwarte w 1958 r.

Oblęgorek - Muzeum Henryka Sienkiewicza

(źródło : http://www.museo.pl/content/view/229/59/)

Henryk Sienkiewicz z żoną Marią Babską

(źródło: http://www.subiektywnieoksiazkach.pl/2015/09/muzeum-literackie-henryka-sienkiewicza.html)

Henryk Sienkiewicz zmarł w Vevey 15 listopada 1916 r., tam też go pochowano. W 1924 r. zwłoki Sienkiewicza przeniesiono do Warszawy i złożono w Katedrze św. Jana, gdzie spoczywają do dnia dzisiejszego.

Maria zmarła 8 sierpnia 1925 r. w Krakowie. Ciało jej przewieziono do Wojcieszkowa, gdzie w Kościele pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa odbył się jej pogrzeb. Pochowana została na miejscowym cmentarzu w grobowcu rodziny Dmochowskich, z której to wywodziła się jej matka. Pogrzeb Marii Sienkiewiczowej został szczegółowo opisany w „Gazecie Łukowskiej” (nr 9/1925 r. str. 14). Opis ten zamieszczam poniżej:

„ W dniu 8 VIII r. b. zmarła w Krakowie w wieku 62 r. życia Maria z Babskich Sienkiewiczowa, urodzona w Burcu. Według ostatniej woli zmarłej, wyrażonej w listach do rodziny, ciało śp. Henrykowej Sienkiewiczowej złożone zostało w grobach rodzinnych na cmentarzu parafialnym w Wojcieszkowie, Ziemi Łukowskiej, w dniu 13 VIII b.r.

Malownicza miejscowość wsi Wojcieszków, położonej nad rzeką Bystrzycą, przybrała wygląd świąteczny, pomimo świątecznej pogody i pracy w polu. Na cmentarzu przed kościołem widać tłum niewiast wiejskich oraz miejscową Ochotniczą Straż Ogniową, czekającą na nabożeństwo żałobne. Zwłoki zmarłej złożone w trumnie metalowej, ustawionej na katafalku w kościele, udekorowanych zielenią i kwiatami, nawiedzają co chwila osoby przybyłe dla oddania ostatniej posługi. Pomiędzy mnóstwem wieńców, złożonych u trumny od rodziny i miejscowego ziemiaństwa, z napisem „ śp. Henrykowem Sienkiewiczowej – wojewoda Moskalewski”. Winiec ten złożony został przez specjalnego delegata ze Starostwa w Łukowie, w imieniu nieobecnego na pogrzebie wojewody, p. Stanisława Moskalewskiego.

Na kwadrans przed g. 12.00 zajeżdżają pojazdy z rodziną – syn i córka zmarłej, wraz z mężem p. majorem Korniłowiczem, okoliczne ziemiaństwo oraz goście z różnych miejscowości i kraju przybyli na pogrzeb pociągiem i w 2 autach wprost z Warszawy.

Punktualnie o g. 12.00 rozpoczyna się nabożeństwo żałobne przed trzema ołtarzami równocześnie, zaś śpiewy religijne wykonuje chór miejscowy pod kierunkiem Jana Boguty. Rodzina i goście zajmują miejsca przy trumnie. Na miejscu reprezentacyjnym obok wielkiego ołtarza widzimy przedstawicieli władz w osobach Pow.Kom. P.P. p. Tadeusza Szyszkowskiego, delegata Starostwa p. Wacława Białkowskiego, sędziego z Adamowa, p. Stefana Łękawskiego.

Po nabożeństwie zwłoki wyniesiono z kościoła przez członków rodziny i przyjaciół, złożono na cpecjalnym wozie – karawanie zaprzężonym w 4 konie. Kondukt pogrzebowy prowadził miejscowy proboszcz ks. Bolesław Izdebski, w asyście trzech sąsiadów ks. proboszcza z Adamowa, Serokomli i Zofiboru. Na cmentarzu przed grobem rodziny zmarłej, mieszczącym w sobie 18 osób, ks. Izdebski wygłosił przemówienie w krótkich lecz podniosłych słowach, charakteryzując osobę zmarłej jako dozgonną towarzyszkę życia śp. H.Sienkiewicza – wieszcza Narodu, twórcy wielu słynnych powieści, znanych nie tylko u nas, lecz we wszystkich kulturalnych nacjach, podkreślając w zakończeniu że Ziemia Łukowska dumna jest, iż przyjęła do swego łona drogie szczątki.

Po pogrzebie rodzina i goście odjechali do pobliskiego Burca, gdzie podejmowani byli obiadem przez państwo Dmochowskich”.